เทศน์เช้า วันที่ ๒๗ กรกฎาคม ๒๕๖๑
พระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต
ณ วัดป่าสันติพุทธาราม (วัดป่าเขาแดงใหญ่) ต.หนองกวาง อ.โพธาราม จ.ราชบุรี
ตั้งใจฟังธรรมะ ตั้งใจฟังธรรม เพราะหัวใจนี้ต้องการธรรมโอสถ ต้องการสัจธรรม หัวใจของเราต้องการสัจธรรม ต้องการสัจธรรมเพื่อความสุข คนเราเกิดมาเป็นมนุษย์ เกิดมาพบพระพุทธศาสนานะ วันนี้วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาหมายถึงว่า วันนี้วันที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงธัมมจักฯ เวลาแสดงธัมมจักฯ ขึ้นมามันเป็นประกาศ ประกาศสิ่งที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้เรื่องสิ่งใด
องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเวลาเกิดมาจะได้สถาปนาเป็นกษัตริย์ เป็นราชกุมาร ได้รับการเลี้ยงดู ได้รับการอุ้มชู สุดยอด พ่อแม่ส่งเสียให้ไปศึกษามาให้เป็นจักรพรรดิๆ เพราะอะไร เพราะพอเกิดมาแล้วพราหมณ์พยากรณ์ว่า ถ้าเป็นทางโลกจะได้เป็นจักรพรรดิ ถ้าบวชจะเป็นศาสดา พ่อแม่ก็อุ้มชูดูแลมาทั้งนั้นน่ะ ดูแลมาเพื่อความพร้อมที่จะเป็นจักรพรรดิไง
แต่เวลาท่านไปเที่ยวสวนเห็นคนเกิด คนแก่ คนเจ็บ คนตาย เห็นคนเกิด คนแก่ คนเจ็บ คนตายเพราะด้วยการถนอมเลี้ยงดูมาอย่างดี ไม่รู้จักคนเกิด คนแก่ คนเจ็บ คนตายนะ รู้ว่าชีวิตนี้มันจะรื่นเริง ชีวิตนี้จะมีความสุข ชีวิตนี้จะมั่นคงนะ ถามมหาดเล็กว่า เราต้องเป็นเช่นนั้นใช่ไหม เราต้องเป็นเช่นนั้นใช่ไหม ใช่ คนเราเกิดมาตายหมด ฉะนั้น คนเกิดมาตายหมด ท่านถึงแสวงหาไง ท่านแสวงหาสิ่งตรงข้ามที่ไม่เกิด ไม่แก่ ไม่เจ็บ ไม่ตาย แล้วอะไรที่ไม่เกิด ไม่แก่ ไม่เจ็บ ไม่ตายล่ะ
แล้วไปศึกษากับเจ้าลัทธิต่างๆ มามันก็ไม่มีทั้งนั้นน่ะ มันไม่มี พอศึกษามาแล้วศึกษามาด้วยอะไร ศึกษามาด้วยความสุภาพบุรุษไง เพราะเราไปศึกษากับเขา เราไปค้นคว้ากับเขา เราศึกษาเป็นความรู้แล้วเราก็ทดสอบใช่ไหม ถ้าไปทดสอบแล้วมันก็เป็นความรู้ของเราใช่ไหม ถ้าความรู้ของเรา เรายังสงสัยอยู่ เรายังสงสัยอยู่ ความลังเลสงสัยทำให้เกิด ถ้ายังมีความขุ่นมัวอยู่ในหัวใจมันต้องเกิด ก็มาศึกษาๆ เอง ศึกษาของท่านเอง เวลาท่านตรัสรู้ธรรมขึ้นมาเป็นองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ตรัสรู้ธรรมคืออะไร ตรัสรู้ธรรมคือทำกิเลสตัณหาความทะยานอยากในใจของตนสิ้นไป กิเลสตัณหาความทะยานอยากในใจของตน ถ้าคนเราไม่มีกิเลสตัณหาความทะยานอยากของตน พอท่านตรัสรู้ธรรมวันวิสาขบูชาแล้ว ท่านเสวยวิมุตติสุขๆ ๗ วัน ๗ วัน ๗ วัน เสวยวิมุตติสุข มันมีความสุขมากๆ ความสุขอย่างไร ความสุขเหนือโลกไง แต่เราไม่เข้าใจกัน โลกเราหาความสุขก็ต้องประสบความสำเร็จ มีความยิ่งใหญ่ มีคนนับหน้าถือตา
พระอัญญาโกณฑัญญะ วันนี้เป็นสงฆ์องค์แรกของโลก เวลาท่านบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ ท่านอยู่ในป่าในเขาตลอดเลย ใครต้องความยิ่งใหญ่มาจากไหน ใครไปยกยอเชิดชูท่าน เวลาท่านจะนิพพาน ท่านมาลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะปรินิพพาน พระอรหันต์มีความเคารพบูชาอาจารย์ของตนมาก เพราะอาจารย์ของตนเป็นคนที่พาให้พ้นจากกิเลสไง จะมาลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระทั้งหมดไม่รู้จักพระอัญญาโกณฑัญญะ ไม่รู้จัก เพราะอะไร เพราะเวลาท่านทรมาน ท่านแสดงธรรมให้พระอัญญาโกณฑัญญะ ปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ องค์ พระยังไม่เกิด พระยังไม่มี พระยังไม่ได้บวชเป็นพระ
เวลา “๖๑ องค์ทั้งเธอกับเราพ้นจากบ่วงที่เป็นโลกและเป็นทิพย์ เราอย่าไปซ้อนทางกัน” องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปนครราชคฤห์ ไปเอาชฎิล ๓ พี่น้อง พระอัญญาโกณฑัญญะไปเอาหลานได้องค์หนึ่งเป็นพระอรหันต์เหมือนกัน พระปุณณมันตานีบุตร แล้วท่านก็อยู่ในป่าของท่านเลย
เวลาวิมุตติสุขๆ มันสุขที่ไหน มันสุขในหัวใจดวงนั้น ถ้าสุขในหัวใจดวงนั้น ท่านอยู่ในป่าในเขาของท่าน ท่านมีความสุขของท่าน เป็นความสุขๆ วิมุตติสุขๆ สุขอย่างไร ไอ้เราไม่เข้าใจ เราต้องการความสุข ความถูกต้อง ให้คนล้อมหน้าล้อมหลัง ให้คนนับหน้าถือตา เอ็งจะต้องพยายามหาเงินหาทองมาปรนเปรอเขานะ คนรอบข้าง ผู้ที่มีอิทธิพลตาย ตายเพราะคนใกล้ชิดนั่นน่ะ คนใกล้ชิดมันยิงตายหมดเลย เขาจ้างวาน นี่คนรอบข้าง คนรอบข้างอะไร ไว้ใจใครได้ ถ้าหัวใจยังไว้ใจตัวเองไม่ได้จะไว้วางใจใคร หัวใจของเราเดี๋ยวมันปลิ้นปล้อน เดี๋ยวมันอยากดังอยากใหญ่ แล้วมันจะไปไว้ใจหัวใจของใคร หัวใจของใคร เขามีโอกาสอยู่ใกล้ชิดเรา ถ้าคนเขามาจ้างวานขึ้นมา เสร็จหมดแหละ เราต้องไว้ใจหัวใจของเรา เห็นไหม
วันนี้วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เวลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสวยวิมุตติสุขๆ แล้ววางศาสนาไว้ไง วางศาสนาไว้ ๒,๐๐๐ กว่าปีมาแล้ว เราเป็นชาวพุทธนะ สัปดาห์นี้เป็นสัปดาห์ส่งเสริมพระพุทธศาสนา เราเห็นนะ เห็นแก่เด็กน้อย เห็นแก่เยาวชนนะ การส่งเสริมมันก็ดีทั้งนั้นน่ะ ระดับของทาน ประเพณีวัฒนธรรมส่งเสริมไปส่งเสริมมา ททท. มันเอาไปส่งเสริมหมด ส่งเสริมเอาเงินเอาทองนั่นน่ะ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ไม่ใช่สำนักพระพุทธศาสนา
เราพูดถึงว่าการส่งเสริมพระพุทธศาสนา เวลาทางโลกพูดนะ เพราะด้วยศรัทธาด้วยความเชื่อนะ แต่ในความเห็นเรานะ เราเสียใจ มันไม่มีใครยิ่งใหญ่ไปกว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมขึ้นมานั่นน่ะสุดยอด ไปส่งเสริมที่ไหน กิเลสตัณหาความทะยานอยากไปส่งเสริม คนที่มีคุณธรรม องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ธรรมขึ้นมา นั่นน่ะมันยิ่งใหญ่ มันจะมีใครเทียบเท่า ความสะอาดบริสุทธิ์นั้นใครจะรู้เท่า แล้วใครจะไปส่งเสริม ใครจะไปค้ำจุน เป็นไปไม่ได้
สิ่งที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคือในใจองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น ดูสิ สหชาติๆ ใครๆ ก็อยากเกิดร่วมไง การส่งเสริม ส่งเสริมมันก็อยู่ที่เจตนา อยู่ที่ศรัทธา เวลาศรัทธาของคนมีความเห็นอย่างไรมันก็ส่งเสริมตามแต่มันพอใจทั้งนั้นน่ะ มันจะส่งเสริมที่ไหน ถ้ามันส่งเสริม เห็นไหม เวลาธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ เวลาคันถธุระท่องจำธรรมวินัยขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามา นี่เวลาท่องจำธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามา
เวลาวิปัสสนาธุระ สิ่งที่จะมากระทำในหัวใจดวงนี้ไง ทำในขณะหัวใจของตน เวลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าปรารถนารื้อสัตว์ขนสัตว์ก็ต้องการปรารถนาให้สัตว์โลกมีความสุข ให้สัตว์โลกมีศรัทธามีความเชื่อ ให้สัตว์โลกมั่นคงในชีวิตของตน ถ้ามั่นคงในชีวิตของตน นั่นน่ะศาสนาเจริญ เจริญตรงนั้น
ถ้าหัวใจของคนที่มีศาสนาประจำหัวใจ ถ้าวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เราไม่ต้องกระเสือกกระสน ธรรมะอยู่ในหัวใจอยู่แล้ว หายใจเข้านึกพุท หายใจออกนึกโธ เวลาหลวงปู่ฝั้นท่านพูดเอง หายใจทิ้งเปล่าๆ หายใจทิ้งเปล่าๆ
เราเป็นชาวพุทธนะ ต้องกลับไปเริ่มต้นศึกษากันใหม่ คนแก่คนเฒ่าไปให้เด็กๆ มันสอน หายใจๆ อานาปานสติ หายใจ เกิดมาตั้งแต่หนุ่มจนแก่ หายใจมาทุกวัน แล้วหายใจทิ้งเปล่าๆ เห็นไหม
แต่ถ้ามีศาสนาอยู่ในหัวใจ ถ้ามีศาสนาในหัวใจ เรามีสติของเรา เราหายใจเข้านึกพุท หายใจออกนึกโธ เวลาอารมณ์มันรุนแรง อารมณ์มันมีความโกรธขึ้นมา ไอ้นั่นก็ชั่วคราว ได้สติขึ้นมาก็กลับมาที่ลมหายใจของเรา กลับมาที่ลมหายใจของเรา ถ้ากลับมาที่ลมหายใจของเราแล้ว เราจะมีสติ เหตุการณ์สิ่งใดในบ้านนี้เกิดขึ้นแก้ไขได้ทั้งสิ้น ในบ้านให้ในอบอุ่น เห็นไหม
ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเวลาสอน สิ่งที่เป็นพระอรหันต์ของลูกๆ ไม่ต้องไปวิ่งหาพระอรหันต์ที่ไหนเลย ไม่ต้องกระเสือกกระสนไปหาพระอรหันต์ที่ไหน ในบ้านของตนๆ พ่อแม่ที่ให้ชีวิตนี้มาน่ะ ถ้าพ่อแม่ให้ชีวิตนี้มา พ่อแม่เป็นพระอรหันต์ของลูก ถ้าเป็นพระอรหันต์ของลูก ทำบุญกุศลดูแลพ่อแม่ของตน พ่อแม่ของตนนั่นน่ะพระอรหันต์ของเรา เราได้บุญกุศล เห็นไหม
เวลาเขาไปรบราฆ่าศึก เขาเอาชายผ้าถุงของแม่ผูกหัวไป เอาชายผ้าถุงของแม่ผูกหัวไป เอาชายผ้าถุงของแม่ไปเลี่ยมแขวนคอ นั่นพระอรหันต์ของเราท่านให้ชีวิตนี้มา ชีวิตของเรานี่ท่านให้มา ชีวิตของเราให้มาแล้วท่านดูแลของเรา ท่านเลี้ยงเรามา ท่านให้การศึกษามา ท่านรักเราจริงๆ ความรักสิ่งใดที่เหนือโลก ความรักของพ่อแม่กับลูก พ่อแม่ที่ยิ่งใหญ่ไว้ใจได้ เราไว้ใจได้ พระอรหันต์องค์นี้อย่าลืม ถ้าไม่มีพระอรหันต์องค์นี้แล้ว ในบ้านของเรา เรามีสิ่งใดเราดูแลรักษา ถ้าบ้านของเรานะ มันสงบ บ้านของเรามันมีความสุข ใครๆ ก็อยากกลับบ้านใช่ไหม ไอ้นี่บ้านในโลกนี้นะ
เวลาธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าปรารถนารื้อสัตว์ขนสัตว์ เวลามันทุกข์มันยาก มันทุกข์มันยากในหัวใจนี้ ถ้ามันทุกข์มันยากในหัวใจนี้ นี่ศาสนพิธี จะส่งเสริมพระพุทธศาสนา ถ้าส่งเสริมพระพุทธศาสนามันก็เป็นพิธีกรรมทั้งนั้นน่ะ เวลาพิธีกรรมขึ้นมา เราจ้างบริษัทจัดงานมา มันจัดให้จบเลย จะเอายิ่งใหญ่ขนาดไหนก็ได้ ททท. มันทำให้สุดยอด จบแล้วก็กลับไปบ้านใครบ้านมัน ส่งเสริมพระพุทธศาสนา เห็นไหม พระอรหันต์ในบ้านของเรา
เวลาธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า สมณะ สมณะเป็นผู้สงบระงับ สมณะเป็นศากยบุตรพุทธชิโนรส สมณะเขาเห็นภัยในวัฏสงสาร เขามาบวชเป็นพระแล้วเขาขวนขวายของเขา เขามีศีลมีธรรมของเขา ถ้าสมณะเป็นที่ไว้เนื้อเชื่อใจ เราก็จะไปหาสมณะนั้น ถ้าสมณะนั้น เวลาพระเจ้าพิมพิสาร เจ้าชายสิทธัตถะเวลาจะออกบวชมาคิดว่าโดนเขาปฏิวัติมา ให้กองทัพครึ่งหนึ่งนะ แคว้นมคธใหญ่กว่าแคว้นพาราณสี แคว้นของพระพุทธเจ้า ใหญ่กว่า ให้กองทัพครึ่งหนึ่งไปเอาคืน
เราออกมาจริงๆ
ถ้าอย่างนั้นสัญญากันไว้ว่า ถ้าสำเร็จเป็นพระพุทธเจ้าแล้วให้กลับมาสอนด้วยๆ นี่พระเจ้าพิมพิสารขอไว้เลยนะ ถ้าประพฤติปฏิบัติแล้วถ้ารู้จริงๆ กลับมาสอนบ้างๆ
นี่ก็เหมือนกัน เราชาวพุทธ เราทำบุญกุศลของเรา คนที่จะมีประสบการณ์ คนที่จะเป็นผู้ที่เข้าใจสิ่งใด มันก็ต้องไปจากเด็กน้อย ไปจากการศึกษา ไปจากการค้นคว้าทั้งนั้นน่ะ พระก็เหมือนกัน สามเณรน้อย พระเล็กเณรน้อยเขาก็ค้นคว้าศึกษาของเขา
ในสังคมทุกสังคมมีทั้งคนดีและคนชั่ว ถ้ามีคนดีขึ้นมา เราก็สั่งสมสิ่งที่ดีงามๆ ขึ้นมา ดีงามขึ้นมา ให้เขาศึกษาให้เขาค้นคว้าขึ้นมา ถ้าเขามีสิ่งใดในหัวใจของเขานะ สอนด้วยๆ ขอให้บอกที ไอ้ทุกข์ๆ นี่ทำอย่างไร ไอ้ทุกข์นี่ ไอ้ความคิดที่บีบคั้นนี่ ไอ้ในบ้านที่มองหน้ากันไม่ได้ เวลาเข้าบ้านทีไรเบื่อหน่ายทั้งหมดเลย ไปไหนมีแต่ความทุกข์ความยาก
ทุกข์เป็นอริยสัจ ทุกข์เป็นความจริง เวลาธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้านะ การเกิดเป็นมนุษย์เป็นอริยทรัพย์ ทรัพย์ที่หาได้ยาก ความเกิดเป็นมนุษย์มันเป็นสิ่งที่มีคุณค่า ดูสิ หมูป่าเวลามันติดถ้ำ ทั่วโลกมาช่วยเลย เพราะเขาเห็นคุณค่าของความเป็นมนุษย์ไง สิ่งมีชีวิตมันมีค่าที่สุดเลย แล้วเราเกิดเป็นมนุษย์ เกิดเป็นมนุษย์ มนุษย์มีปัจจัย ๔ ดูสิ ถ้าโยมบอกว่าทุกข์จนเข็ญใจนะ ไปดูหลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่นสิ เวลาหลวงตาท่านพูดถึง ถ้าพูดถึงทางโลก เป็นเศษคน เป็นผ้าขี้ริ้ว เพราะไม่มีค่า เพราะอยู่ในป่าในเขา แค่อาศัยอาหารตกบาตรฉันเท่านั้นเอง นี่ไง เวลาทางโลกๆ เป็นสิ่งที่ไม่มีค่า แต่เวลาพูดถึงทางธรรมๆ นั้นคือศาสดาผู้ยิ่งใหญ่ คือครูบาอาจารย์ของเราที่ท่านขวนขวายของท่าน ท่านทำของท่านในหัวใจของท่าน นี่ไง เวลาเป็นจริงๆ ถ้ามันเป็นจริงอย่างนั้น ถ้าธรรมนะ
ถ้าคนที่มีธรรมมีความจริงอ่อนน้อมถ่อมตน คนที่มีธรรมจริงๆ ไม่มีอีโก้ คนที่มีธรรมจริงๆ ท่านมีความสุขจริงในใจของท่าน เศรษฐีเขามีเงินมีทองเต็มบ้านเต็มเรือนเขาเลย เขาตกใจไหมว่าเขาจะไม่มีกินน่ะ เป็นไปไม่ได้ เว้นไว้แต่เขาจะกินอาหารที่เขาพอใจเท่านั้นน่ะ
นี่ก็เหมือนกัน คนที่มีธรรมในหัวใจ คนที่มีธรรมในหัวใจมันต้องมีความสุข ความสงบระงับในหัวใจนั้น มันมีคุณธรรมในหัวใจนั้น มันไม่มีโลกธรรม ๘ มีลาภเสื่อมลาภ มียศเสื่อมยศ สิ่งนั้นเป็นเหยื่อล่อ นี่เป็นเหยื่อล่อ โมฆบุรุษตายเพราะลาภๆ อยากดัง อยากใหญ่ อยากชิงดีชิงชั่ว ชิงแต่ความชั่ว แย่งชิงกัน มันจะเป็นคุณธรรมได้อย่างไร
หลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่น ครูบาอาจารย์ของเรานะ ใครอยากได้อะไร เชิญ ใครอยากได้ยศถาบรรดาศักดิ์ ไม่สน แม้แต่ยกให้ หลวงตาท่านได้รับเจ้าคุณครั้งแรก ท่านเล่าให้ฟังเอง ท่านเอาไปคืนสมเด็จวาสน์ ตอนนั้นสังฆราชอยู่วัดราชบพิธ ท่านเอาไปคืนนะ บอกว่ายศถาบรรดาศักดิ์นี้ควรให้กับพระที่ทำงาน พระที่ทำงานทางโลกเขาก็อยากจะมียศถาบรรดาศักดิ์เพื่อเป็นขวัญกำลังใจของเขา ข้าพเจ้าๆ ท่านพูดเอง กล้าวกระหม่อมถวายชีวิตนี้เพื่อศาสนา ไม่ต้องการยศถาบรรดาศักดิ์ ท่านเอาไปคืนสมเด็จวาสน์นะ
แต่ครั้งสุดท้ายที่ท่านรับตำแหน่งนี้ท่านบอกว่ามันเป็นการรักษาน้ำใจ น้ำใจของชาวพุทธอยากทำบุญกุศล แล้วในหลวงท่านก็มีอำนาจที่จะแต่งตั้งได้ ท่านก็จะขอแต่งตั้ง ความแต่งตั้งนั้นเพื่อเป็นบุญกุศล ท่านไม่ได้ตื่นเต้นไปกับยศถาบรรดาศักดิ์
เพราะยศถาบรรดาศักดิ์ ภาษาเรานะ คนที่มีสติปัญญามันกินไม่ได้หรอก โดยปกติของเรา เราก็กินข้าวปลาอาหารเท่านั้นน่ะ ยศถาบรรดาศักดิ์ คุณงามความดีนะ ขอให้มันเป็นกลิ่นศีลกลิ่นธรรม ถ้าเป็นกลิ่นศีลกลิ่นธรรม กลิ่นศีลกลิ่นธรรมมันหอมทวนลม ความดีของเรานี่
เวลาสมณศักดิ์ของหลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่นเกิดจากความศรัทธาความเชื่อของสังคมไทย เกิดจากศรัทธาความเชื่อของประชาชนชาวพุทธ ชาวพุทธเขามีศรัทธามีความเชื่อของเขา เขาเคารพบูชาของเขาด้วยน้ำใจของเขา มันยิ่งใหญ่ไม่มีใครถอดถอนได้ ถ้าตายไปแล้ว คุณธรรมของท่านไปกับท่าน ไม่ต้องคืนตำแหน่ง ไม่ต้องคืนพัดยศ ไม่ต้อง นี่พูดถึงว่าถ้ามันเป็นความจริง ความจริงอย่างนั้นไง
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนามันต้องให้สำคัญ สำคัญจริงๆ ในกลิ่นศีลกลิ่นธรรม นี่พูดถึงคุณงามความดีของเรา ศาสนายังยืนยันว่า ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว แต่ความดีของใคร เวลาเราต่อต้าน เราคัดค้าน ทำดีแล้วไม่เคยได้ดีสักที ทำดีๆ
ทำดี ทำดีของใคร ทำดีแล้วอยากได้ดีใช่ไหม ทำดีของเรา หลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่นท่านก็ทำคุณงามความดีของท่าน เวลาไปอยู่ที่ไหน พระเจ้าถิ่นไม่ให้อยู่ พระเจ้าถิ่นพยายามขับไล่ๆ เพราะอะไร เพราะพระเจ้าถิ่น พระที่หวังลาภสักการะเขาก็ต้องการดึงไปอยู่ที่เขา เวลาครูบาอาจารย์เราไป ไม่ต้อง ตกบาตรพอ ขอให้มีข้าวตกบาตรเท่านั้นน่ะ ดำรงชีพได้ พออยู่ไปนะ
ดูสิ ดูพระสารีบุตรเห็นพระอัสสชิเดินบิณฑบาตอยู่ มันรู้เลย เขาไม่ต้องการอะไร ชีวิตวิมุตติสุขๆ มันสุขในใจของท่านอยู่แล้ว ไม่ต้องการสิ่งใดทั้งสิ้น ตามไปๆ จนบิณฑบาตเสร็จแล้ว จนฉันอาหารเสร็จแล้วถึงเข้าไปถามท่าน “ท่านบวชมาจากใคร”
“เราเป็นผู้บวชใหม่” พระอรหันต์นะ “เราเป็นผู้บวชใหม่ เรายังไม่รู้อะไรมากนัก”
“ก็พูดเท่าที่ท่านรู้ก็พอ”
เขาไปค้นคว้า เขาไปศึกษามากับสัญชัย นั่นก็ไม่ใช่ นี่ก็ไม่ใช่ สักแต่ว่ารู้ สักแต่ว่ารู้นั่นแหละ ไอ้นู่นก็ว่างๆ ว่างๆ นั่นแหละ ไร้สาระ
เวลาพระอัสสชิแสดงธรรมให้พระสารีบุตรนะว่า องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเราสอนว่า ธรรมทั้งหลายมาแต่เหตุ
สิ่งที่เราทุกข์เรายาก เรามีความสุขบุญกุศลอยู่นี้ก็มาจากเหตุ เหตุการกระทำของเราทั้งสิ้น ทำดีมีคนต่อต้าน ทำดีก็มีคนขัดแย้ง นั่นมันเป็นมุมมองของเขา คนเรามันมีผลกระทบทั้งนั้นน่ะ ผลกระทบทับซ้อน องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนว่าธรรมทั้งหลายมาแต่เหตุ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ไปแก้ที่เหตุนั้น
นี่ไง เวลาพระสารีบุตรฟัง ฟังเทศน์อย่างนั้น เพราะเขาค้นคว้าอยู่แล้ว จิตใจของเขาพร้อมอยู่แล้ว พอจิตใจเขาพร้อมอยู่แล้ว เราก็ฟังกันไง เราก็ท่องกันไง เราก็ท่องของเรา แต่จิตใจของเราไม่ผ่องใสไง จิตใจของเราไม่มีสัมมาสมาธิไง จิตใจของเราไม่ตั้งมั่นไง จิตใจของเราคือว่าฐานของโลก ฐานของเรา จิตเดิมแท้นี้ผ่องใสๆ ของเราไม่เข้าถึงจิตเดิมแท้ไง ของเราเข้าแต่เงาไง ดูสิ เวลาเขาอาบน้ำ เขาแก้ผ้าของเขา เขาเข้าห้องน้ำ เขาอาบน้ำ เขาชื่นใจใช่ไหม ของเราใส่ชุดหมี เอาน้ำราดใหญ่เลย อู้ฮู! ยิ่งอาบน้ำยิ่งร้อน ยิ่งอาบยิ่งเหงื่อแตก เพราะมันไม่เข้าถึงใจ เพราะเราทำสมาธิไม่เป็น เราทำสมาธิกันไม่ได้
ถ้าเราทำสมาธิได้ ดูสิ คนแก้ชุดหมีออก คนแก้เสื้อผ้าออก เวลาอาบน้ำอาบท่าเขาก็เย็นชื่นใจ จิตก็เหมือนกัน มันมีอารมณ์ของมัน มันมีสิ่งใดปิดกั้นหัวใจมัน ธรรมทั้งหลายมาแต่เหตุ เหตุคล้องอยู่เต็มหัวเลย แต่ไม่เข้าถึงใจหรอก เพราะมันทำไม่เป็น นี่ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มันต้องมีเหตุมีผลของมัน เราอย่าเชื่อใครง่ายๆ เราไม่เชื่อใครทั้งสิ้น
วันนี้วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา เวลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแสดงธรรมนะ พระอัญญาโกณฑัญญะมีดวงตาเห็นธรรม สงฆ์องค์แรกของโลกเกิดขึ้น เกิดขึ้นด้วยสติด้วยปัญญาของท่าน เพราะท่านฟังธรรมแล้วท่านพิจารณาของท่าน ท่านใช้ปัญญาของท่านแทงตลอด แทงตลอดคือความลังเลสงสัย ความไม่เข้าใจนั้นทะลุปรุโปร่งหมด สิ่งที่เศร้าหมองในหัวใจวางหมด
สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีการเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งทั้งหลายต้องดับเป็นธรรมดา ธรรมดา ธรรมดาอะไร ธรรมดากินแล้วก็นอนไง ธรรมดาเดี๋ยวกลับบ้านไง ธรรมดาของเรา ชีวิตธรรมดาไง
แต่ธรรมดาของท่านมันธรรมดาในหัวใจ เกิดดับ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วดับไป ไตรลักษณ์ แล้วไตรลักษณ์เป็นอย่างไร ไม่มีใครรู้จักหรอก ดีแต่โม้ เอาตำรามาวิเคราะห์วิจัยกัน นักวิชาการความรู้ท่วมหัวเอาตัวไม่รอด แต่ครูบาอาจารย์ของเรานะ หายใจเข้านึกพุท หายใจออกนึกโธ ทำความสงบของใจเข้ามาก่อน ใจสงบแล้ว สุขอื่นใดเท่ากับจิตสงบไม่มี
คนเรานะ ไปเที่ยวรอบโลกเลยนะ เที่ยวแล้วกลับมาเป็นหนี้เป็นสิน เวลาเรานั่งอยู่ที่โคนไม้ นั่งอยู่ในห้องพักของเรานะ หายใจเข้านึกพุท หายใจออกนึกโธ ถ้าจิตสงบระงับ อู้ฮู! อู้ฮู! มันจะมหัศจรรย์ จิตของเราแท้ๆ ไม่เคยรู้เห็น ไม่เคยรู้จักมัน วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาสอนที่นี่
วันส่งเสริมพระพุทธศาสนานั่นก็เป็นพิธีกรรมที่เราจะส่งเสริมเยาวชนของเรานะ แต่ถ้าเอาจริงๆ จิตใจของคนที่มีคุณธรรม วันสำคัญมันเกิดที่ใจ มันเคารพบูชาตั้งแต่ไม่ใช่วันพระ มันเคารพบูชาทุกๆ วัน มันเห็นคุณค่าขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มันลงธรรมะ ธรรมวินัยขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสุดยอดๆ นั่นจิตใจที่เป็นธรรม
นี่พูดถึงว่าวันนี้เรามาทำบุญ เรามาทำบุญของเราก็ทำบุญของเราให้จิตใจเราเป็นสาธารณะ ฟังเหตุฟังผล ไอ้ที่มันดื้อๆ เอ็งดื้อนัก บอกใจตัวเอง เอ็งดื้อนัก เอ็งยอดคน แล้วเอ็งก็ทุกข์ฉิบหายเลย เอ็งไม่เคยเจอความสุขเลย ถามใจตัวเอง เอ็งยอดคนเลย แล้วไปไหนไม่รู้เรื่อง วนอยู่นั่นน่ะ
เชื่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หายใจเข้านึกพุท หายใจออกนึกโธ ไปเฝ้าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วยพุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานกลางหัวใจนั้น เอวัง